Zomervakantie voor werkende armen en hun kinderen

De zomervakantie is aangebroken in onze regio, een tijd van het jaar die voor vele gezinnen een kans biedt om op vakantie te gaan en nieuwe ervaringen op te doen. Voor anderen echter, is het een periode waarin ze zoeken naar balans en manieren om hun kinderen toch een mooie tijd te geven.

Gisteren sprak ik met een moeder die in deze positie zit. Ze werkt hard, maar haar inkomen is niet voldoende om rond te komen met haar drie kinderen. Om de eindjes aan elkaar te knopen en wat extra’s voor haar kinderen te kunnen bieden, verzamelt ze flessen en gebruikt het statiegeld. Voor haar is het idee van op vakantie gaan een onhaalbare droom.

Deze situatie is helaas niet uniek. Veel werkende armen hebben te maken met soortgelijke uitdagingen. Ze werken veel, en de combinatie met hun zorgtaken biedt weinig ruimte voor ontspanning of luxe. 

Moeder heeft een flexibel contract en vaak komt haar salaris in bepaalde maanden net boven de norm, waardoor ze geen gebruik kan maken van alle regelingen die door de gemeente worden aangeboden. Als je echter kijkt naar wat er uitgaat aan vaste lasten, zie je dat er geen ruimte is, hoewel het op papier lijkt alsof haar inkomen voldoende is; de realiteit is anders. Het blijft een uitdaging om naar de specifieke situaties van mensen te kijken. Het volgen van de regels is belangrijk, maar het is net zo belangrijk om de mens achter die regels te zien. Veel gezinnen vallen tussen wal en schip doordat hun situatie niet precies binnen de normen van de bestaande regelingen past. Ook zij begrijpt dat er een lijn moet zijn, maar waar trek je de lijn?

Voor de kinderen van deze gezinnen kan de zomervakantie een uitdagende tijd zijn. Terwijl hun leeftijdsgenoten naar zomerkampen gaan of familie-uitjes hebben, blijven zij vaak thuis, zonder veel te doen. Het werk van moeder gaat door, want anders komt het gezin niet rond. Het kleine vakantiegeld dat zij krijgt, wordt gereserveerd voor de komende schoolperiode waarin een kind naar groep acht gaat en moeder weet dat er een kamp en schoolfeest komen. “Maar dat is zo oneerlijk tegenover mijn andere kinderen aan wie ik niets kan geven,” zegt ze.

In de tussentijd blijven veel ouders, zoals de moeder die ik sprak, vechten om hun kinderen een gelukkig en veilig thuis te bieden, ondanks de beperkingen waarmee ze worden geconfronteerd.

De zomervakantie zou een tijd van blijheid en verkenning moeten zijn voor alle kinderen, ongeacht de financiële situatie van hun ouders. Het is tijd om te zorgen dat niemand achterblijft en iedereen de kans krijgt om van deze bijzondere periode te genieten.

Carrousel Jongeren en Geld mei ’24 

Vandaag stonden wij voor de laatste keer van het jaar met de Carrousel Jongeren en Geld bij Stanislas PRO. Het was een dag vol financiële educatie met de thema’s 18 worden, schulden voorkomen, en armoede en schulden bespreekbaar maken.

Workshops:

  • De rol van schuldhulpmaatjes
  • Ik word 18, wat moet ik allemaal regelen?
  • Playbackvoorstelling

18 worden 

Als je 18 jaar wordt, krijg je in Nederland te maken met diverse wettelijke verplichtingen en veranderingen, zaken die vaak niet vanzelfsprekend in het klaslokaal worden besproken. 

Belangrijkste punten:

  • Identificatieplicht: Je moet altijd een geldig identiteitsbewijs bij je hebben.
  • Stemrecht: Je krijgt het recht om te stemmen bij verkiezingen.
  • Zorgverzekering: Je moet zelf een zorgverzekering afsluiten.
  • Belastingen: Je wordt belastingplichtig, wat betekent dat je mogelijk belastingaangifte moet doen.
  • Bankzaken: Je krijgt zelf de verantwoordelijkheid over je bankrekening(en) en financiën.
  • Contracten: Je kunt zelfstandig contracten afsluiten, zoals huur- of telefoonabonnementen.

Schuldhulpmaatjes 

Schuldhulpmaatjes spelen een cruciale rol in het ondersteunen van mensen met financiële problemen. Hun doel is om mensen te helpen bij het beheren van hun schulden en het voorkomen van verdere financiële problemen. 

De belangrijkste aspecten van hun rol zijn:

  • Persoonlijke begeleiding: Bieden een luisterend oor en morele ondersteuning.
  • Inzicht in financiën: Helpen bij het krijgen van overzicht en het opstellen van een budget.
  • Praktische hulp: Assisteren bij administratie en het invullen van formulieren.
  • Onderhandelen met schuldeisers: Ondersteunen bij het treffen van betalingsregelingen.
  • Toegang tot professionele hulp: Verwijzen naar gespecialiseerde hulp indien nodig.
  • Preventie en educatie: Geven advies en bieden workshops over budgetbeheer en verstandig lenen.
  • Langdurige ondersteuning: Bieden langdurige begeleiding om terugval te voorkomen.

Playbackvoorstelling De voorstelling “Rijk” sluit aan bij het thema Jongeren & Omgaan met Geld en heeft als doel de zelfredzaamheid van jongeren te vergroten.

Deze dag was een waardevolle gelegenheid om jongeren bewust te maken van hun financiële verantwoordelijkheden en hen te voorzien van de tools die ze nodig hebben om financiële problemen te voorkomen. We hopen dat ze deze kennis meenemen en toepassen in hun dagelijkse leven.

Jongeren met geldproblemen onvoldoende op de radar bij de hulpverlening

De financiële problematiek onder jongeren is een groeiend probleem dat steeds meer aandacht verdient. Ondanks de ernst van de situatie, blijkt uit recente onderzoeken dat deze doelgroep vaak onvoldoende wordt opgemerkt en geholpen door de bestaande hulpverlening. Dit artikel onderzoekt de oorzaken van deze kloof en de mogelijke oplossingen.

Uit cijfers van het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) blijkt dat een significant aantal jongeren te maken heeft met financiële problemen. Ze komen vaak moeilijk rond, hebben schulden of zijn afhankelijk van tijdelijke en slecht betaalde banen. Deze problemen worden nog verergerd door stijgende kosten van levensonderhoud en huisvesting, wat vooral in stedelijke gebieden een groot obstakel vormt.

Gebrek aan vroege signalering

Veel jongeren zoeken pas hulp als de problemen al uit de hand zijn gelopen. Dit komt deels doordat ze zich schamen of denken dat hun situatie hopeloos is. Daarnaast missen scholen en andere instellingen vaak de signalen die wijzen op financiële problemen bij jongeren. Hierdoor worden problemen vaak pas laat gesignaleerd, wanneer ze al ernstig zijn.

Fragmentatie van hulpverlening

De hulpverlening voor jongeren is vaak gefragmenteerd. Er zijn diverse instanties en projecten die zich richten op financiële educatie en schuldhulp, maar deze werken niet altijd goed samen. Jongeren weten daardoor niet altijd waar ze terecht kunnen voor hulp, of ze worden van het kastje naar de muur gestuurd.

Onvoldoende specifieke programma’s

Veel bestaande hulpverlening is niet specifiek gericht op jongeren. De aanpak en communicatie zijn vaak niet afgestemd op de belevingswereld en behoeften van jongeren, waardoor deze groep zich niet altijd aangesproken voelt door de beschikbare hulp.

Gevolgen voor jongeren

De gevolgen van financiële problemen kunnen ernstig zijn. Jongeren met schulden hebben vaker te maken met stress, wat hun mentale gezondheid negatief beïnvloedt. Dit kan weer leiden tot slechtere schoolprestaties of problemen op de werkvloer. Bovendien kan een slechte financiële start langdurige gevolgen hebben, zoals een negatieve kredietgeschiedenis die toekomstige financiële mogelijkheden beperkt.

Vroegsignalering en Preventie

Om jongeren beter te kunnen helpen, is het essentieel om problemen vroegtijdig te signaleren. Scholen en andere instellingen moeten getraind worden om de signalen van financiële problemen te herkennen en tijdig door te verwijzen naar de juiste hulp. Daarnaast kan financiële educatie een belangrijke rol spelen in preventie. Jongeren moeten al op jonge leeftijd leren omgaan met geld en schulden, zodat ze beter voorbereid zijn op financiële verantwoordelijkheden.

Betere Samenwerking tussen Instanties

Een geïntegreerde aanpak waarin verschillende hulpinstanties samenwerken, kan voorkomen dat jongeren tussen wal en schip vallen. Dit vraagt om duidelijke protocollen en afspraken tussen de betrokken partijen, zodat jongeren snel en effectief geholpen kunnen worden.

Specifieke ondersteuning voor jongeren

Er is behoefte aan meer programma’s die specifiek gericht zijn op jongeren. Dit betekent dat de hulpverlening niet alleen toegankelijk moet zijn, maar ook aansluit bij de leefwereld van jongeren. Denk hierbij aan digitale platforms, apps en sociale mediacampagnes die jongeren op een laagdrempelige manier bereiken en informeren.

Toekomst 

Hoewel de financiële problemen onder jongeren ernstig en wijdverbreid zijn, wordt deze groep nog onvoldoende bereikt door de bestaande hulpverlening. Door vroegtijdige signalering, betere samenwerking tussen instanties en specifieke ondersteuning gericht op jongeren, kan deze situatie aanzienlijk verbeterd worden. Het is van groot belang dat de samenleving deze problematiek erkent en proactief aanpakt, zodat jongeren de kans krijgen om zonder financiële zorgen hun toekomst op te bouwen.

Financiële geletterdheid bij jongeren

In een wereld waar reclame en influencers constant onze aandacht opeisen, worden jongeren steeds vaker geconfronteerd met financiële uitdagingen. De druk om te voldoen aan de nieuwste trends en levensstijlen kan leiden tot impulsieve aankopen en uiteindelijk financiële problemen. Dit fenomeen onderstreept de noodzaak om jongeren beter voor te lichten over financiën en hen te wapenen met de nodige kennis en vaardigheden om verstandige beslissingen te nemen.

Influencers en reclame spelen een belangrijke rol in het vormgeven van de koopgewoonten van jongeren. Door zorgvuldig gecureerde posts op sociale media en verleidelijke reclames op televisie worden jongeren constant blootgesteld aan een wereld van consumptie. Deze constante blootstelling kan een vertekend beeld geven van wat echt belangrijk is en wat slechts oppervlakkige wensen zijn.

Aantal acties: 

Community-programma’s: scholen en jeugdcentra kunnen programma’s organiseren die gericht zijn op het bevorderen van financiële geletterdheid bij jongeren. Deze programma’s kunnen workshops, trainingen en mentoringsessies omvatten die jongeren helpen bij het begrijpen van financiële concepten en het nemen van verantwoordelijke financiële beslissingen.

Onlinebronnen: Toegang tot online bronnen en educatieve platforms kan een waardevolle aanvulling zijn op traditionele methoden van financiële educatie. Interactieve cursussen, video’s en tools voor budgettering en financiële planning kunnen jongeren helpen om op hun eigen tempo en op een toegankelijke manier financiële kennis op te doen.

Peer-ondersteuning: Het creëren van ondersteunende peer-netwerken waar jongeren ervaringen kunnen delen, vragen kunnen stellen en elkaar kunnen aanmoedigen om financieel verantwoorde keuzes te maken, kan een effectieve manier zijn om de invloed van vrienden positief te benutten.

Financiële mentoren: Het aanstellen van financiële mentoren of adviseurs binnen scholen of gemeenschappen kan jongeren de mogelijkheid bieden om persoonlijke begeleiding te krijgen bij hun financiële beslissingen. Deze mentoren kunnen niet alleen kennis overdragen, maar ook fungeren als rolmodellen en steunfiguren voor jongeren.

Besparen en gezond eten: De Buurdiner Quiz in Rijswijk

Tijdens De Week van het Geld zijn er allerlei activiteiten in Rijswijk geweest, gericht op bewustwording rondom geld en besparing. Een van deze activiteiten was de quiz tijdens het Buurdiner in de Nieuwe Kerk. Hier kregen inwoners de kans om hun kennis over prijzen te testen en waardevolle tips te delen over betaalbaar boodschappen doen en gezond eten.

Tijdens de quiz konden de deelnemers producten van verschillende supermarkten met elkaar vergelijken, waardoor zij inzicht kregen in waar zij de meest betaalbare items konden vinden. Maar het ging verder dan alleen prijsvergelijkingen. Tijdens het diner deelden deelnemers hun beste tips om geld te besparen tijdens het winkelen.

Hier zijn enkele van de gedeelde tips:

  • Ga niet met een lege maag naar de supermarkt om impulsieve aankopen te voorkomen.
  • Bezoek aan het einde van de dag de markt, waar vaak interessante aanbiedingen te vinden zijn.
  • Doe samen boodschappen met vrienden of familie om grotere hoeveelheden in te kunnen slaan en zo kosten te besparen.
  • Controleer je voorraad voordat je naar de winkel gaat om dubbele aankopen te voorkomen.
  • Gebruik restjes om de lekkerste maaltijden te maken.
  • Maak een boodschappenlijstje en houd je eraan om onnodige aankopen te vermijden.

Het was inspirerend om te zien dat zelfs kinderen actief deelnamen aan het besparen op boodschappen en bewust omgaan met geld. Deze jonge deelnemers lieten zien dat financiële educatie en bewustwording op elke leeftijd kunnen beginnen.

Onze dank gaat uit naar de quizmaster voor het leiden van de quiz.

Agenda 2023

7 februari Carrousel Jongeren en Geld Rijswijkse Lyceum

10 februari: Bijeenkomst Jongeren en gesprek met wethouder

16 februari: Bijeenkomst Energiearmoede 

27 maart Week van het geld activiteiten:

foto Stanislascollege Rijswijk

Carrousel: Jongeren & Geld

Landelijk initiatieven en het Netwerk Financiële Redzaamheid

Dit Rijswijkse project sluit aan bij het landelijk initiatief van Sociaal Werk Nederland voor de problematiek van armoede en bij het initiatief van Divosa om de keten van schuldhulpverlening op een hoger plan te brengen.

In dit netwerk werken de maatschappelijke partners en de gemeente samen aan innovatieve oplossingen voor de Rijswijkse armoede- en schuldenproblematiek. De nadruk ligt hierbij op het voorkomen van armoede en schulden (preventie en signalering), het activeren naar werk (perspectief door maatwerk) en gerichte ondersteuning waar nodig is. Concrete activiteiten waarbij ketenpartners, de (potentiële) doelgroep, gemeente en bedrijven aan meedoen geven ons inzien een golf van energie waardoor een (grote) stap voorwaarts kan worden gezet in het helpen van mensen uit armoede en schulden en het voorkomen dat mensen in deze situatie komen.

https://rijswijk.tv/armoede-bestrijden-begint-op-rijswijkse-scholen/

We zetten onze schouders eronder

Afgelopen dinsdag was ik bij een kennisbijeenkomst in Den Haag van Schouders eronder. Schouders eronder is een programma dat zich richt op de verbetering van de schuldhulp, zodat mensen met een schuld beter ondersteund worden en makkelijker uit hun schuld kunnen komen. Schouders eronder is een samenwerkingsverband tussen verschillende organisaties, die zich bezighouden met schuldhulp. (Sociaal werk Nederland, NVVK, Landelijke Cliëntenraad, Divosa en Vereniging Nederlandse Gemeenten)

schouders eronder, kennisbijeenkomst, schuld, armoede, hulp, maatschappelijk, verantwoord, ondernemen, kennis, bijeenkomst, meeting, kennis, opdoen, dialoog, samenwerken

De reden om Schouders eronder op te richten, is dat het aantal mensen met schuld groeit en er te weinig wordt samen gewerkt door organisaties, waardoor de hulp effectiever kan. Schouders eronder richt zich op vier verschillende factoren.

informatie, schulden, cijfers, bureacratie

Lerende organisaties 

Er zijn veel verschillende maatschappelijke organisaties met hetzelfde doel. Deze organisaties kunnen van elkaar leren. Schouders eronder wil deze organisaties bij elkaar brengen, zodat ze van elkaar kunnen leren

Innovatie en onderzoek

Onderzoek zorgt voor kennis? Wat werkt en wat werkt niet? Scholen, wetenschappers en organisaties werken samen om kennis en actie samen te brengen. Dat gebeurt ook met bestaande kennis.

 

 

Kennis opdoen en uitwisselen

Om mensen te kunnen helpen is het belangrijk hoe mensen geholpen kunnen worden. Daar is dus kennis voor nodig. We doen kennis op door de uitwisseling van organisaties (lerende organisaties), onderzoek en het inschakelen van experts. Er is al veel bekend over het onderwerp, maar de informatie is moeilijk te vinden. Schouders eronder gaat de informatie bundelen, zodat deze op één plek bij elkaar voor iedereen te vinden is.

Scholing realiseren informatie, opleiding, schuldhulp, hulpverlening, armoede, schulden, sociale zaken, schouders eronder, dialoog, rijswijk

Nu is er geen specifieke opleiding voor schuldhulpverleners, maar daar wil Schouders eronder iets aan doen. Schouders eronder wil samen met hoge scholen een opleiding oprichten, die opleidt tot schuldhulpverlener, waarbij meer aandacht is voor de praktijk en gedrag.

 

Het netwerk financiële redzaamheid van Rijswijk zal zich in ieder geval inzetten om de gevolgen van armoede en schuldproblemen te verzachten en mensen te ondersteunen om uit de armoede te komen.

Hoe jongeren in schulden komen

Je kent het wel; aan het einde van de maand, blijft er nog een week over, voordat je studiefinanciering of salaris krijgt. 25% van de jongeren heeft een achterstand in betalingen en eenderde daarvan heeft zelfs een schuld. Hoe komt dat eigenlijk, en is het wel jouw schuld?

Het begint vaak klein. Je bent verhuisd en hebt veel geld uitgegeven dat je normaal niet uitgeeft aan boodschappen, huur en verzekeringen. In de week dat je jestress, hoofdpijn, schulden, prestaties, jeugd, spiraal, neerwaarts, oorzaak, nibud, dialoog, mvo, maatschappelijk verantwoord, ondernemen, sociaal, welzijn, project, rijswijk salaris krijgt, moet je je zorgverzekering betalen of je telefoonrekening. Je besluit wat geld te lenen van een vriend. Al snel loopt het uit de hand. Deze maand heb je een gat van 10 dagen. Een half jaar verder, loop je meer dan een maand achter met betalen. Je krijgt stress, voelt je slecht en hebt niet genoeg energie om te presteren. Je geeft meer geld uit aan uitgaan, drank en drugs om jezelf af te leiden van de stress. Je kosten worden hoger en je hebt nog minder energie. Zo kun je bijvoorbeeld in de neerwaartse spiraal van schulden komen. Je bent alleen nog maar bezig met je schuld in plaats van je toekomst, en je komt er vaak moeilijk uit.

De oorzaken in dit voorbeeld zijn dan:

  • Hogere kosten
  • Stress
  • Prestaties zakken
  • Minder inkomsten
  • Hogere kosten door afleiding
  • Hogere kosten vanwege de rente die je betaalt over schulden

stress, hoofdpijn, schulden, prestaties, jeugd, spiraal, neerwaarts, oorzaak, nibud, dialoog, mvo, maatschappelijk verantwoord, ondernemen, sociaal, welzijn, project, rijswijk, post, rekeningen

Een andere oorzaak is de thuissituatie. Wanneer je bijvoorbeeld de zorg van familie of kinderen op je neemt, kom je ook in de cirkel doordat je niet de energie en tijd hebt om te presteren. Daardoor kun je een schuld oplopen bij DUO, omdat je bijvoorbeeld moet stoppen met studeren. Nog een mogelijkheid is dat je iets heftigs meemaakt of ziet, waardoor je een tijdje niet kan presteren en veel afleiding koopt.

Ook al hebben veel jongeren dus schulden, is dat meestal niet de schuld van de jongeren, maar de situatie waar ze in terecht komen. De hulp om uit deze situatie te komen is vaak niet toegankelijk. Weet jij waar je heen zou kunnen gaan in jouw gemeente voor hulp?

Sterker voor de toekomst 

Het eerste project heet ‘Sterker voor de toekomst’. ‘Sterker voor de toekomst’ richt zich op gezinnen die onder de armoedegrens leven. 15-20 gezinnen krijgen 1,5 jaar begeleiding op maat door een getrainde vrijwilliger uit een van de betrokken maatschappelijke organisaties.

Ondanks de inspanningen van overheid en maatschappelijke organisaties blijft armoede groeien in Nederland, waardoor 8-12% van de kinderen in Nederland in armoede opgroeit.
In Rijswijk blijkt dat 16,4% van de huishoudens moeite heeft om financieel rond te komen en deel te nemen aan de samenleving. 60% van die gezinnen hebben een inkomen onder het sociaal minimum. Armoede staat vaak niet op zichzelf, maar hangt samen met gezondheidsproblemen, werkeloosheid, eenzaamheid, criminaliteit en/of huiselijk geweld.

Armoede brengt chronische stress met zich mee, dat vaak een negatieve invloed heeft op de gezondheid en het geheugen, waardoor mensen niet in staat zijn om een overzicht te krijgen en doelgericht en probleemoplossend te handelen. Dat maakt het lastig, zo niet onmogelijk om uit de armoede te komen.
Samen zijn we sterker voor de toekomst en zullen wij die vicieuze cirkel doorbreken.